Rapport: Meer prolifemarsen in Europa, ondanks toename abortussen
Het aantal prolifemarsen in Europa neemt toe. Vooral in het laatste decennium zijn er nieuwe manifestaties bijgekomen. Inmiddels hebben bijna alle landen op het continent minstens één jaarlijkse mars voor de bescherming van het leven.
Prolifedemonstraties begonnen in 1988 in Frankrijk, gevolgd door Nederland in 1992. In de eerste tien jaar daarna was de groei traag. Inmiddels is het aantal toegenomen tot 40 marsen, verspreid over 36 landen. In Oekraïne zijn zelfs twee of drie marsen geweest. In sommige andere landen vinden nog altijd meerdere marsen per jaar plaats. Zo wordt de Mars voor het leven in Roemenië in meerdere steden georganiseerd.
Meer recent hebben prolife-initiatieven een opwaartse trend ingezet. De christelijke nieuwssite CNE.news heeft een rapport samengesteld waarin de belangrijkste bevindingen over de verschillende prolifemarsen in heel Europa vermeld worden.
Wat blijkt, is dat de frequentie van de demonstraties in West- en Oost-Europa vooral na 2010 toeneemt. Minstens negen marsen begonnen na 2010, met name in Oost-Europa. Na 2020 kwamen er in die regio nog eens vijf bij. Ook in Centraal-Europa zijn vier nieuwe manifestaties. In de noordelijke en zuidelijke regio’s werden na 2020 minstens twee marsen georganiseerd en na 2010 vier nieuwe in West-Europa.
Euthanasie
In het onderzoek komt ook naar voren dat sommige marsen slechts eenmalig waren. In Servië (2015), Noord-Macedonië (2014) en Bosnië en Herzegovina (2023) werden demonstraties niet herhaald. Waarom dat zo is, is niet altijd duidelijk. In Oekraïne vonden bijvoorbeeld in 2019 en 2021 verschillende prolifemarsen plaats, maar daarna niet meer. Mogelijk heeft de oorlog tegen Rusland de inspanningen om de prolifebeweging in het land uit te breiden, belemmerd.
In 2013 organiseerde een groep een mars in Minsk, de hoofdstad van Belarus. De demonstratie werd echter nooit gehouden vanwege een overheidsverbod. Het lijkt erop dat het autoritaire regime van president Aleksandr Loekasjenko geen kritiek op de wetgeving in zijn land kon accepteren. De abortuswet in Belarus dateert uit 1955 en is een van de meest liberale in Europa.
Sommige marsen combineren abortus met andere politieke en ethische kwesties. Zo staan in Polen en Oekraïne vaak familiegerelateerde thema’s centraal en wordt gepleit voor een traditionele gezinsstructuur. Daarnaast worden bij veel manifestaties actuele vraagstukken als euthanasie en hulp bij zelfdoding voor het voetlicht gebracht. Terwijl veel regeringen in Europa soepelere voorwaarden bespreken, wordt tijdens de marsen nadrukkelijk tegen verruimende beleidsmaatregelen gedemonstreerd.
Verenigde Staten
Verschillende manifestaties in Europa worden ”March for Life” genoemd, ingegeven door het Amerikaanse prolife-initiatief March for Life, dat sinds januari 1974 elk jaar in de hoofdstad Washington D.C. plaatsvindt.
Hoewel de Europese Marsen voor het leven mogelijk niet direct gerelateerd zijn aan initiatieven in de Verenigde Staten, kunnen sommige organisatoren hun wortels wel traceren naar Amerikaanse prolife-organisaties. Een voorbeeld daarvan is National Right to Life, een van de grootste en oudste organisaties. De organisatie opereert voornamelijk in de VS, maar heeft met de Federal Association of Right to Life Federation een internationale tak die ook in Europa zit.